Met een ervaren groep leermiddelenmakers hebben wij vier jaar gewerkt aan Saga. We hebben achterin de klas gezeten en veel gesprekken gevoerd met docenten en leerlingen; over het vak geschiedenis, over wat er goed gaat en wat beter kan en over de toekomst van het vak. Uit die gesprekken blijkt steeds dat motivatie de sleutel is tot leren. Docenten vinden het vak geschiedenis juist in deze tijd relevanter dan ooit, terwijl leerlingen dat vaak niet zo ervaren.
Leerlingen motiveren, maar wat motiveert leerlingen?
Het begint met een geschiedenisdocent die goed kan vertellen. Docenten steken er veel tijd in om de geschiedenis tot leven te brengen met spannende verhalen en bijzondere bronnen en werkvormen. Maar ze geven ook aan dat dit niet bij elk onderwerp even gemakkelijk is. Daarbij is de spanningsboog van leerlingen vaak kort. Leerlingen willen zelf aan de slag, eigen keuzes maken en een rol hebben. Daarnaast willen ze weten waarom ze deze verhalen en feiten uit het verleden moeten leren. Wat heb je eraan?
Via uitdagende missie naar vaardigheden en kennis
Onze sleutel tot motivatie van de leerling is een reeks onderzoekslessen met een uitdagende missie in verhalende vorm. Door deze missie leven leerlingen zich in, beleven ze de geschiedenis en gaan ze zelf aan de slag. De onderzoekslessen hebben in elk thema een andere vorm die past bij de essentie van het tijdvak. Zo zijn de leerlingen bij het thema Grieken een Griekse stadstaat. Ze doen eerst een persoonlijkheidstest om erachter te komen welke stadstaat het beste bij hen past. Vervolgens gaan ze de strijd aan met de andere stadstaten over mythologie, filosofie en politiek. Identiteit is de rode draad in dit thema. Voor het volbrengen van de missie hebben de leerlingen specifieke vaardigheden en kennis nodig, die ze haast spelenderwijs oefenen en leren.
Aansluiting bij de belevingswereld van leerlingen
Het voordeel van digitaal materiaal is dat het talloze mogelijkheden biedt om meer beleving aan lessen toe te voegen. De wereld van leerlingen is de digitale wereld, waarin ze voortdurend communiceren en kennis opdoen. Het is een vertrouwde omgeving, waarin zij met gemak hun weg vinden, maar waarin ze ook kunnen verdwalen in de overvloed aan berichten en te maken krijgen met fake news. Saga leert leerlingen hiermee om te gaan met vaardigheden als betrouwbaarheid van bronnen bepalen en kritisch denken.
Flexibiliteit voor de docent
Docenten die wij spraken, doen veel moeite om de lesstof te laten leven. Dit blijkt niet voor elk onderwerp even gemakkelijk. Saga wil docenten houvast en inspiratie bieden, maar tegelijk ook ruimte geven om zelf boeiende verhalen of ander materiaal toe te voegen.